گنبد رایشتاگ از گذشته تا امروز اثری بی بدیل از نورمن فاستر

گنبد رایشتاگ

رایشتاگ (پارلمان آلمان) درشهر برلین واقع شده است. این ساختمان از سال ۱۸۹۴ تا سال ۱۹۳۳ محل پارلمان آلمان بوده است. رایشتاک در سال ۱۹۳۳ به آتش کشیده شد و پس از آن دیگر مورد استفاده قرار نگرفت و در جریان جنگ جهانی دوم نیز صدمات بسیاری دید و گنبد آن از بین رفت.

 

تاریخچه رایشتاگ

در ابتدا برای استقرار پارلمان امپراتوری آلمان ساخته شده بود ، رایشتاگ قبل از شروع ساخت و ساز بحث برانگیز بود. هنگامی که مسابقه طراحی ساختمان در سال 1871 اعلام شد ، محل انتخاب شده در برلین قبلاً توسط کاخ پروس راچینسکی پروس اشغال شده بود و هیچ کس فکر نمی کرد که وی را از نقشه ها مطلع کند. ا

متناع رازینسکی از فروش زمین خود در زمان حیات خود و اختلاف نظر در مورد انتخاب یک معمار نیمه روسی در مسابقه طراحی ، پیشرفت را به تأخیر انداخت. فقط پس از مسابقه طراحی دوم – محدود به معماران آلمانی زبان – با پیروزی پل والوت ، سرانجام در سال 1884 ساخت و ساز آغاز شد.
طرح نئوکلاسیک والوت مورد تجدید نظر بسیاری قرار گرفت ، که اغلب به دلخواه سه قیصری بود که قبل از اینکه ساختمان در 1894 کامل شود ، سلطنت کردند.
یکی از قابل تشخیص ترین عناصر طراحی والوت ، کتیبه “Dem Deutsche Volke” (“به مردم آلمان”) بر روی ستون اصلی ساختمان بود که در اصل توسط قیصر به عنوان پوپولیستی ناپسند شناخته شد ، و فقط در سال 1916 به عنوان یک نماد میهنی در طول جنگ جهانی اول اضافه شد.

از زمان اتمام آن ، ساختمان نقش های مکمل زیادی را در تاریخ جهان ایفا کرده است ، شروع به آتش سوزی در سال 1933 ، که گفته می شود توسط یک کمونیست هلندی ایجاد شده است ، که به هیتلر اجازه می دهد قدرت را به دست بگیرد. و همزمان با پایان یافتن جنگ جهانی دوم در اروپا ، شوروی ها از رایشتاگ که به شدت آسیب دیده بود ، به عنوان محیطی برای عکس های تبلیغاتی که تصرف مجدد شهر را به نشان میداد استفاده کردند.
پس از جنگ ، به دلیل استقرار ساختمان در جبهه های جنگ سرد ، درست در ضلع غربی دیوار برلین ، تلاش های مرمت به آهستگی ادامه یافت. برنامه های مرمت ساختمان برای استفاده نهایی پارلمانی در سال 1971 متوقف شد . وقتی دولت آلمان غربی موافقت كرد در ازای سهولت دسترسی آلمان شرقی به برلین غربی ، هیچ جلسه بوندستاگ را در رایشتاگ برگزار نكند. در یک پیچ و تاب آخرین تاریخ ، قبل از آغاز ساخت و ساز Foster + Partners در سال 1995 ، کل ساختمان توسط نوارهای پارچه ای عظیم توسط هنرمندان کریستو و ژان کلود پیچیده شد.

طرح بازسازی رایشتاگ

پس از اتحاد آلمان ، دو رای نزدیک در پارلمان ، انتقال پایتخت به برلین و رایشتاگ را به عنوان خانه پارلمان آلمان یا بوندستاگ تأیید کرد.
در سال 1992 Foster + Partners یکی از چهارده شرکت غیر آلمانی بود که به همراه 80 معمار آلمانی برای شرکت در یک مسابقه طراحی برای بازسازی ساختمان رایشتاگ دعوت شده بود. فاستر می دانست این دعوتنامه ای است كه نمی تواند آن را رد كند ، اما همچنین در مورد برنده شدن یك معمار غیر آلمانی در مسابقه تردید داشت.
در پایان ، سه نامزد نهایی این رقابت ها همه غیر آلمانی بودند: فاستر ، سانتیاگو کالاتراوا ، و پی دی بروین. طرح اصلی مسابقه فاستر خواستار یک سایبان فولادی و شیشه ای بود که ساختار اصلی را بپوشاند و برای اتصال به رودخانه Spree به سمت شمال کشیده شود. همانطور که دایان سودجیچ توصیف کرد ، “شبیه یک میز غول پیکر نشسته در بالای پارلمان ، کاملاً معنای آن را دگرگون می کرد ، و این پروژه را به یادگار مانده از گذشته تبدیل می کرد ، در حالی که در همان زمان نشان می داد که ساختمان جدید پارلمان به معنای دور شدن از تاریخ است . »

اما با کمرنگ شدن هیجان اتحاد ، واقعیت های مالی بازسازی زیرساخت های ملی شروع به کار کرد و از سه نامزد نهایی خواسته شد تا هزینه های پیشنهادهای خود را در دور دوم رقابت کاهش دهند. با وجود این درخواست ، کمیته مسابقات از تهیه بودجه برای ساختمان پیشنهادی امتناع ورزید ،
بنابراین فاستر به جای اینکه در طرح اصلی خود تغییراتی انجام دهد ، همانطور که رقبا انجام دادند ، از ابتدا شروع به کار کرد ، چهار طرح ممکن را پیشنهاد داد می توان کم و بیش کار بر روی ساختمان انجام داد. “این یکی از این طرح ها بود که در نهایت برای ساخت و ساز انتخاب شد ، اما دقیقاً مانند فرآیند ساختار اصلی قرن 19 ، پایان مسابقه نشان دهنده پایان کار طراحی نبود .

طرح گنبد رایشتاگ و نورمن فاستر

به عنوان خانه پارلمان آلمان ، تقریباً هر تصمیم طراحی ، از اصلی تا جزئیات ، دارای اهمیت سیاسی بود. در هیچ کجا این امر بیشتر از گنبد مشهود نیست. طرح برنده فاستر شامل گنبد نبود ، اما تقریباً بلافاصله پس از پایان مسابقه ، برخی از اعضای پارلمان (نمایندگان مجلس) خواستار بازسازی گنبد اصلی شدند .

اگرچه وی در ابتدا از افزودن گنبد خودداری كرد ، اما پیشنهاد جداگانه ای از یك معمار آلمانی برای افزودن بازسازی گنبد تاریخی ، دیدگاه فاستر را در مورد فضاهای داخلی ساختمان مردد كرد و وی شروع به تحقیق در مورد ایده هایی كرد كه “كپول” نامیده می شود. و فقط گنبد نبود که مورد هوس سیاست مداران قرار گرفت. هلموت کوه ، صدراعظم وقت ، نسبت به پالت خنثی سفیدو خاکستری هایی که فاستر در ابتدا پیشنهاد کرده بود ، بر طرح رنگ روشن تری برای فضای داخلی اصرار داشت – حتی مجسمه عقاب در اتاق پارلمان مورد بحث و مجادله بود.

کار بازسازی رایشتاگ از سال ۱۹۹۵ به طور رسمی آغاز گردید. در طرح فاستر یک گنبد شیشه ‌ای با ویژگی های منحصر به فرد جایگزین گنبد تخریب شده (در جنگ جهانی دوم) قرار گرفت. این گنبد شیشه ای از چند نظر حائز اهمیت است. درخشش گنبد شیشه ای در هنگام شب به عنوان سنبلی از قدرت و توانایی مردم آلمان فدرال بر فائق آمدن بر مشکلات در دوران سختی به حساب می آید. آینه ‌های قرار گرفته بر روی مخروط میانی گنبد، روشنایی طبیعی و تصویر مردم (بازدیدکنندگان) که نمایانگر قدرت مجلس می باشند را به تالار نمایندگان منعکس می‌نماید. استفاده از شیشه در گنبد و وجود فضاهایی برای حضور دائمی مردم نیز این امر را تداعی می کند که همه امور در حکومت آلمان برای مردم شفاف و مردم حق نظارت دائم بر جلسات نمایندگان را دارا می باشند

همانطور که نورمن فاستر در مونوگرافی شرکت خود ، توضیح می دهد : “تحول ما در رایشتاگ ریشه در چهار موضوع مرتبط دارد:

اهمیت بوندستاگ به عنوان یک مجمع دموکراتیک ، درک تاریخ ، تعهد به دسترسی عمومی و یک برنامه جدی برای محیط زیست .” توصیف فاستر به اندازه کافی ساده به نظر می رسد ، اما روند ایجاد پارلمان جدید آلمان در رایشتاگ تنها آخرین ورودی در تاریخ طولانی ، پیچیده و بحث برانگیز ساختمان بود.

معماری پایدار و رایشتاگ

علاوه بر زیبایی خیره کننده رایشتاگ، فرم خاص طراحی گنبد شیشه ای، مخروط میانی آن و بهره گیری از پنجره‌ های هوشمند سبب شده که سیستم تهویه هوای داخل تالار به طور کاملا طبیعی انجام گیرد. رایشتاگ برای تامین انرژی مورد نیاز خود از شبکه شهری جداست و تنها زمانی که مولدهای انرژی آن دچار مشکل شوند ساختمان برای تامین برق خود به شبکه شهری متصل می گردد. بخشی از برق رایشتاگ از طریق ۳۰۰ متر مربع پنل خورشیدی که بر روی بام جنوبی ساختمان واقع شده است صورت می گیرد. بخش دیگر تولید برق این ساختمان نیز از طریق بیوگاز (منبعی تجدیدپذیر) تامین می گردد. مولدهای انرژی این ساختمان هیچگاه از تولید انرژی باز نمی ایستند و مازاد برق تولیدی را نیز به شبکه برق شهری انتقال می دهند. همچنین آب گرم مورد نیاز این ساختمان از طریق استفاده از حرارت اضافی داخل ساختمان تامین می گردد.

در داخل گنبد دو رمپ مارپیچ با جهات مخالف که یکی برای بالارفتن بازدیدکنندگان و دیگری برای پایین آمدن آنها از سکوی فوقانی (که برای دیدن منظره اطراف شهر برلین طراحی شده) قرار دارد. از دیگر ویزگی های طراحی این سازه منحصر به فرد امکان مشاهده نمایندگان مجلس در هنگام سوار شدن به آسانسور دسترسی به بام می باشد.