دیاگرام معماری چیست؟ کدام دیاگرام را باید در شیت‌بندی معماری استفاده کنید؟

روش‌های مختلفی برای بیان ایده‌های طراحی وجود دارد، اما معمولاً معماران از طریق دیاگرام‌های معماری که در قالب نقشه‌های واضح و مینیمال ارائه می‌شوند، ایده‌های خود را منتقل می‌کنند. این دیاگرام‌ها ابتدا به‌صورت اسکچ (طرح اولیه) شروع می‌شوند و سپس در مراحل بعدی به نقشه‌های دقیق‌تر تبدیل می‌شوند و در شیت‌ بندی معماری مورداستفاده قرار می‌گیرند.

در این مقاله ما به معرفی دیاگرام‌های معماری و کاربردهای آنها می‌پردازیم.

دیاگرام معماری چیست و چه کاربردی دارد؟

دیاگرام‌های معماری، ترکیبی از یک پروژه هستند: آنها برنامه‌ها و استراتژی‌هایی را که توسط عوامل متعدد تعریف شده‌اند، منتقل می‌کنند. آنها یک‌زبان بصری هستند و ابزاری عالی برای ایجاد و انتقال ایده‌های طراحی شما در ابتدای پروژه به شمار می‌روند.

این دیاگرام‌ها نه نقشه‌های فنی دقیق و مقیاس‌گذاری شده هستند و نه مدل، اما می‌توانند به‌صورت اشیا دوبعدی و سه‌بعدی باشند. ما می‌توانیم این دیاگرام‌ها را به‌عنوان مفهومی یا شماتیک طبقه‌بندی کنیم؛ زیرا آنها روابط بین عناصر طراحی و ایده‌ها را در تصاویر انتزاعی ساده نشان می‌دهند. دیاگرام‌های معماری نه‌تنها شکل و هندسه‌های مرتبط با سایت را نشان می‌دهند، بلکه فرم ساخته شده واقعی نیز نتیجه ایده‌پردازی و توسعه طراحی با استفاده از این دیاگرام‌ها است. علاوه بر این، دیاگرام‌های معماری به معماران کمک می‌کند تا ایده‌های بیشتری ایجاد کنند و در نتیجه یک نمودار ترتیبی از چگونگی شکل‌گیری طرح به دست آورند. همچنین دیاگرام‌های معماری با ایجاد یک نمونه کار جذاب در شیت‌بندی به معماران کمک می‌کنند.

تفاوت دیاگرام و طراحی چیست؟

از لحاظ فنی، دیاگرام‌ها نیز نوعی طراحی به‌حساب می‌آیند، زیرا ما آنها را «طراحی» می‌کنیم. بااین‌حال، آنها نقشه‌های ساختمانی دقیق با ابعاد و متریال مشخص نیستند. ما با استفاده از دیاگرام‌های معماری، ایده را به‌صورت بصری نشان می‌دهیم. تنها پس از نهایی‌شدن طرح، نقشه‌های ساختمانی را بر اساس مدل‌های سه‌بعدی تهیه می‌کنیم.

آیا دیاگرام های معماری فقط از نظر بصری جذاب هستند؟

با وجود اینکه دیاگرام‌های معماری ایده‌های طراحی را منتقل می‌کنند، انواع مختلفی از این دیاگرام‌ها وجود دارد که هر کدام عملکرد خاص خود را دارند. آنها به‌طورکلی نسبت به اسکچ‌ها و نقشه‌های فنی، رنگارنگ‌تر و هنری‌تر هستند، بنابراین بسیاری از آن‌ها به‌عنوان روشی برای ایجاد گرافیک جذاب در ارائه‌ها و شیت معماری استفاده می‌کنند. در واقع، دیاگرام‌های معماری جایگزین پاراگراف‌های پر از متن می‌شوند. به یاد داشته باشید که یک تصویر به‌اندازه هزار کلمه حرف می‌زند. به‌جای نوشتن پاراگراف طولانی برای توصیف آنچه در طراحی شما می‌گذرد، از دیاگرام‌ها برای ارائه ایده‌های خودروی شیت‌های معماری و نمونه کارهای خود استفاده کنید.

دیاگرام های معماری چه اطلاعاتی را نشان می‌دهند؟

دیاگرام‌های معماری، اطلاعات زیادی را نشان می‌دهند. از جمله اطلاعات مربوط به سایت، برنامه‌ریزی فضا (برنامه) و رفتار کاربران، اطلاعات حاصل از تحلیل سایت، تهویه، نورپردازی، سیرکولاسیون و ترافیک، پوشش گیاهی و نماها.

انواع دیاگرام‌های معماری

دیاگرام‌های معماری با جزئیات، رنگ‌ها و نمایش‌های متنوعی همراه هستند. صرف‌نظر از نوع، چند شباهت بین انواع دیاگرام معماری وجود دارد:

• کدگذاری رنگی: هر عنصری در یک دیاگرام با کدگذاری رنگی مشخص می‌شود.
• استفاده از خطوط و فلش‌های مناسب: استفاده از خطوط و فلش‌های صحیح مهم است.
• ضخامت خطوط و فلش‌ها: ممکن است فقط یک دیاگرام باشد، اما ضخامت خطوط و فلش‌ها قابل‌چشم‌پوشی نیست.

این در نهایت به معمار بستگی دارد که تصمیم بگیرد چگونه اطلاعات را ارائه کند. پنج دیاگرام معماری زیر رایج ترین انواع دیاگرام است که معماران دوست دارند و به معرفی آن ها می پردازیم.

1. دیاگرام مقطعی

این دیاگرام‌ها ایده مفهومی را با یک برش عمودی (مقطعی) از ساختمان نشان می‌دهند. معمولاً یک دیاگرام مقطعی معماری شامل نشانه‌هایی از برنامه‌ریزی فضا (برنامه)، سیرکولاسیون عمودی، تهویه، محوطه‌سازی و نورپردازی طبیعی است. اگرچه این دیاگرام با مقیاس واقعی ساختمان مطابقت ندارد، اما هر جنبه از طراحی را در ارتباط با مقیاس انسانی نشان می‌دهد؛ بنابراین، از این نوع دیاگرام نمی‌توان به‌عنوان دستورالعمل برای مرحله ساخت‌وساز استفاده کرد.

2. دیاگرام پلان سنجی

دیاگرام‌های پلانیمتریک (Planimetric Diagrams)، پلان و سیرکولاسیون افقی فضا را نشان می‌دهند. این نوع دیاگرام معماری اغلب برای موارد زیر استفاده می‌شود:

• ترکیب و روابط فضایی: چگونگی چیدمان و ارتباط بین فضاهای مختلف.
• برنامه‌ریزی فضا و نماها: چیدمان فضاهای کاربردی و نحوه دسترسی به نور و چشم‌انداز

3. دیاگرام سیرکولاسیون

دیاگرام‌های سیرکولاسیون برای درک تردد و حرکت افراد به داخل و خارج از ساختمان ضروری هستند. به طور معمول، این دیاگرام‌ها بر حرکت در داخل ساختمان تمرکز می‌کنند، اما ما همچنین می‌توانیم دیاگرام‌هایی ایجاد کنیم که ترافیک وسایل نقلیه و عابران پیاده را در اطراف سایت نشان دهند. دیاگرام‌های سیرکولاسیون همراه با برنامه‌ریزی فضا (برنامه) می‌توانند جریان کاربران و همچنین فضاهای عمومی و خصوصی را تعیین کنند. در واقع، فضاهای عمومی و خصوصی نیز می‌توانند بر روی سیرکولاسیون تأثیر بگذارند.

4. دیاگرام متوالی

دیاگرام‌های متوالی معماری کمی متفاوت از سایرین عمل می‌کنند. به‌جای اینکه فقط یک یا دو دیاگرام برای نشان‌دادن یک ایده داشته باشند، می‌توانند تا 8 یا 10 دیاگرام را شامل شوند. این دیاگرام ها به بهترین شکل، یک فرآیند طراحی را نشان می دهند که در آن یک عنصر در تمام مراحل ثابت باقی می ماند. در هر مرحله، تنها یک یا دو متغیر دستخوش تغییر می شوند. بنابراین، این دیاگرام ها باید ترتیب درستی داشته باشند و ترجیحا شماره گذاری شوند.

5. دیاگرام حبابی (بابل دیاگرام)

دیاگرام های حبابی اساسا دیاگرام های برنامه فضایی هستند که فضاها، عملکرد آنها، ابعاد نسبی و مقیاس آنها را نشان می دهند. بر اساس دیاگرام های حبابی، می توانیم روابط بین هر فضا در یک پروژه طراحی را تعیین کنیم.

کاربرد دیاگرام معماری در شیت‌های معماری

دیاگرام‌های معماری ابزاری ارزشمند برای ارتباط بصری ایده‌های طراحی و انتقال اطلاعات پیچیده به روشی قابل‌فهم در شیت‌های ارائه معماری هستند.

مزایای استفاده از دیاگرام‌ها در شیت‌های معماری موارد زیر است:

• وضوح: دیاگرام‌ها می‌توانند مفاهیم پیچیده را به روشی ساده و مختصر نشان دهند.
• فهم: دیاگرام‌ها به درک بهتر تناسبات، مقیاس و روابط فضایی کمک می‌کنند.
• جذابیت: دیاگرام‌ها می‌توانند شیت‌های ارائه را بصری جذاب‌تر و گیراتر کنند.

شما می‌توانید باتوجه‌به طرح خود از انواع دیاگرام‌های معماری در شیت‌بندی استفاده کنید. به‌عنوان‌مثال اگر قصد ارائه پلان‌های طراحی خود را دارید، دیاگرام‌های حبابی برای نشان‌دادن چینش فضاها گزینهٔ مناسبی محسوب می‌شوند.