پاورپوینت مبحث 19 مقررات ملی ساختمان تمامی فصل ها

مبحث 19 مقررات ملی ساختمان – صرفه جويی در مصرف انرژی

صرفه جویی در مصرف انرژی یكی از چالش های مهم جهان امروز است . در سال های اخیر، افزایش نگرانی ها در خصوص تبعات زیست محیطی مصرف انرژی و گرم شدن كره زمین، اهمیت این موضوع را دوچندان كرده است . از سوی دیگر سهم بخش ساختمان در مصرف انرژی كشورها قابل توجه است، و به همین دلیل، در چند دهه اخیر، در اكثر كشورهای صنعتی، اقدامات اساسی در زمینه اصلاح الگوی مصرف، با استفاده از ابزارهای مختلف از جمله تدوین مقررات و ضوابط، صورت گرفته است.
در كشور ما نیز، بخش ساختمان حدود 40 درصد از كل مصرف انرژی را به خود اختصاص می دهد. متأسفانه با این وجود، اقدامات انجام شده در سال های اخیر اثربخشی مورد انتظار را در كاهش مصرف انرژی بخش ساختمان نداشته است و رشد مصرف، همچنان روند افزایشی نگران كننده ای دارد . بدیهی است كه تداوم این وضعیت، تبعات اقتصادی و زیست محیطی جبران ناپذیری برای كشور به دنبال خواهد داشت.

تجربه كشورهای صنعتی به روشنی لازمه تدوین ضوابط و مقررات منطبق با شرایط موجود در هر كشور را آشكار می سازد. در همین راستا، در سال 1370 ، اولین ویرایش مبحث 19 مقررات ملی ساختمان، تحت عنوان صرفه جویی در مصرف انرژی تدوین گردید كه بخش اعظم آن ضوابط طراحی عایق كاری حرارتی پوسته خارجی ساختمان بود . متأسفانه، به دلیل عدم وجود آمادگی لازم در جامعه مهندسی ساختمان، ضوابط تعیین شده در این ویرایش، در اكثر پروژه های ساختمانی، اعم از دولتی و خصوصی، نادیده گرفته شد . با توجه به این موضوع، در سال 1378 ، جلد اول راهنمای این مبحث تهیه گردید و در آن اصول كلی عایق كاری حرارتی ساختمان مطرح شد.

در ادامه، در سال 1381 ، ویرایش دوم مبحث 19 مقررات ملی ساختمان تهیه و ابلاغ گردید .در این ویرایش، علاوه بر پوسته خارجی، تأسیسات مكانیكی و روشنایی ساختمان نیز، هر یك در فصلی جداگانه مطرح شدند، و توصیه هایی نیز برای طراحی ساختمان ارائه گردید. از طرف دیگر، در گروه بندی ساختمان ها، علاوه بر كاربری، عوامل دیگری نظیر نیاز انرژی سالانه نیز مد نظر قرار گرفت. همچنین برای یكسان سازی داده های فنی در خصوص مصالح و فراورده های ساختمانی مورد استفاده در پوسته خارجی ساختمان، ضرایب هدایت حرارت و مقاومت های حرارتی مورد نیاز در طراحی و محاسبات نیز به پیوست ارائه گردید.
اكنون، در ویرایش حاضر مبحث نوزدهم، مسایل زیر مورد نظر قرار گرفته است:
– ساده سازی متن مبحث تا حد امكان؛
– گسترش حوزه شمول و ساده سازی راه حل های تجویزی؛
– ارائه راهنمایی های لازم جهت تسهیل و یكسان سازی روش محاسبات طراحی عایق كاری ؛ حرارتی پوسته ساختمان مطابق با ضوابط مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان
–  تكمیل داده های حرارتی مربوط به مصالح و فراورده های مورد استفاده در ساخت و ساز فعلی كشور، و همچنین فراورده های نوینی نظیر شیشه های دوجداره با پوشش های خاص، پنجره های یو پی وی سی و آلومینیوم گرماشكن و … كه جهت بهبود عملكرد حرارتی پوسته خارجی ساختمان قابل استفاده هستند؛
– افزودن پیوست جامعی در رابطه با سایه بان های مناسب برای شهرهای مختلف كشور؛
– افزودن اطلاعات فنی و مقادیر عددی مورد نیاز برای محاسبه انواع پل حرارتی در پوسته ساختمان؛
– تكمیل و ساده سازی فصل مربوط به تأسیسات مكانیكی و تأكید بر مواردی نظیر كاربرد سیستم های كنترل و برنامه ریزی؛
– تكمیل و ساده سازی فصل مربوط به سیستم روشنایی و تأسیسات الكتریكی.

امید است، با رفع ابهامات موجود در ویرایش قبلی، و ارائه اطلاعات تكمیلی مورد نیاز، زمینه اجرایی شدن این مبحث در ساخت و ساز كشور ، خصوصاً در پروژه های دولتی ، بیش از پیش فراهم گردد.
بدیهی است ضوابط در نظر گرفته شده در این ویرایش، همچنان با مقررات وضع شده در كشورهای صنعتی فاصله دارد . امید است در آینده ای نه چندان دور، برای نیل هر چه بیشتر به
استانداردهای مطرح جهانی در زمینه مصرف انرژی، گام های لازم برداشته شود كه به نظر می رسد اهم اقدامات در این زمینه اشاعه فرهنگ پایداری، ساختمان های سبز ، سیستم های هوشمند، كاربرد انرژی های تجدید پذیر، سیستم های نوین تهویه و تعمیم برچسب انرژی به تمامی فراورده ها و تجهیزاتی است كه در راستای بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند.

كمیته تخصصی مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان

کلیات و توضیحات فصل ها و پیوست ها

در مبحث حاضر  از مقررات ملی ساختمان ضوابط در طراحی و اجرا ، در زمینه پوسته خارجی، سیستم‌های تأسیسات گرمایی، سرمایی، تهویه، تهویه مطبوع، تأمین آب گرم مصرفی، تأسیسات برقی و سیستم روشنایی، در جهت بهبود عملکرد عناصر و تجهیزات از دیدگاه انرژی، و همچنین کاهش نیاز و مصرف انرژی ساختمان، تا حدود تعیین شده در این مبحث، ارائه می‌گردد.

در این فصل مبحث کلیات شامل دامنه کاربرد میزان کارایی انرژی ساختمان و همچنین استانداردها و آیین نامه های مرجع مورد استناد در این مبحث ارائه شده است.

در فصل دوم تعاریف عبارات و واژه های فنی مورد استفاده در این مبحث و در فصل سوم مقررات کلی طراحی و اجرا ارائه شده است.

فصل چهارم به ضوابط اجباری اختصاص داده شده است. رعایت این ضوابط در تمامی موارد و برای همه روش‌‌های در نظر گرفته شده برای طراحی و اجرا الزامی است.

در فصل پنجم تمامی ضوابط مربوط به روش تجویزی ارائه شده است. در قسمت اول این فصل از مبحث اصول کلی مطرح برای این روش و در ادامه الزامات مربوط به طراحی پوسته خارجی ساختمان تأسیسات مکانیکی تأسیسات الکتریکی و همچنین روشنایی طبیعی و سیستم های بر پایه انرژی‌های تجدید پذیر ارائه شده است.

در سه فصل بعدی فصل‌های ششم تا هشتم با ساختاری مشابه ساختار فصل پنجم، تمامی ضوابط مربوط به سه روش دیگر طراحی یعنی روش موازنه ای (کارکردی) نیاز انرژی و کارایی انرژی ساختمان ارائه شده است.

در ضمن در پیوست‌های سیزده گانه این مبحث نیز اطلاعات تکمیلی و روش‌های محاسبه مربوط به بخش‌های مختلف مبحث ارائه شده است.

شایان ذکر است که رعایت الزامات تعیین شده در این مبحث باید همواره با رعایت هم زمان الزامات تعیین شده در دیگر مباحث مقررات ملی ساختمان همراه باشد. برای مثال علاوه بر رعایت ضوابط تعیین شده در این مبحث در مورد حداکثر میزان تهویه و تعویض هوا تأمین حداقل هوای لازم برای سلامت ساکنان و احتراق دستگاه ها باید مطابقت با مبحث ۱۴ مقررات ملی ساختمان باشد.