معماری گوتیک چیست؟

معماری گوتیک که به‌خاطر طاق‌های نوک تیز، پشت بند های مرتفع و پنجره‌های شیشه‌ای رنگ‌آمیزی‌ شده اش معروف است، یک نوع معماری اروپایی است که در اواسط قرن دوازدهم آغاز شد و تا قرن شانزدهم محبوبیت داشت. معماری گوتیک که اغلب برای کلیساهای جامع و قلعه هاو دیگر ساختمان های سنگی عظیم به کار می رود، در سراسر کشور مبدأ خود یعنی فرانسه، و همچنین بقیه اروپا و جهان بسیار محبوب شد.

اگرچه نوع معماری گوتیک برای ساخت یک ساختمان بر اساس قدمت ساختمان، موقعیت مکانی و نوع ساختمان (به عنوان مثال، کلیسا) استفاده شده است ، اما تمام ساختارهای گوتیک در پنج عنصر اصلی مشترک هستند: پنجره های شیشه ای رنگی، طاق های نوک تیز، قوس جناغی. ، طاق های آجدار و تزئینات بسیار آراسته.

امروزه به ندرت می‌توان خانه‌ای شخصی را پیدا کرد که به سبک گوتیک ساخته شده باشد ،اگرچه قطعاً وجود دارد اما معماری گوتیک اساساً ساخت و ساز و دکوراسیون اروپایی را برای چهار قرن تعریف می کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد معماری گوتیک، از جمله تاریخچه آن، عناصر معماری ضروری و محل یافتن غلظت معماری گوتیک، ادامه مطلب را بخوانید.

تاریخچه معماری گوتیک

همانطور که قبلا ذکر شد، معماری گوتیک در فرانسه سرچشمه گرفت جایی که در ابتدا “Opus Francigenum” یا “French Work” نامیده می شد.(معاصران از این عبارت «کار فرانسوی» برای توصیف سبک‌های معماری گوتیک استفاده می‌کردند ) با شروع در اواسط قرن دوازدهم، پیشرفت در مهندسی سازه، سازندگان فرانسوی را قادر ساخت که سازه های عظیمی را ایجاد کنند. برخی از عناصر کلیدی معماری گوتیک مانند پنجره‌های شیشه‌ای رنگی بزرگ و طاق‌های جناغی  به‌رغم اندازه و ارتفاع عظیم، نور طبیعی زیادی را به سازه‌ها می‌دادند. زمانی که به معماری گوتیک معروف شد این سبک بر معماری اروپایی به ویژه سازه‌هایی که توسط کلیسای کاتولیک رومی ساخته شده بود  تا قرن شانزدهم،  تسلط داشت.

با گذشت زمان، معماری گوتیک طی مراحلی تکامل یافت

گوتیک عالی

سالهای گوتیک عالی که از سال 1250 تا 1300 به طول انجامید و اولین بار توسط کلیسای جامع شارتر در فرانسه معرفی شد. این دوره زمانی با سبک Rayonnant (سبکی از ساختمان های فرانسوی (قرن سیزدهم) که نشان دهنده اوج معماری گوتیک است.)یا تزئینات بسیار پر آذین در نمای بیرونی ساختمان ها تعریف شد. آلمان، اسپانیا و بریتانیا تغییرات خاص خود را از معماری گوتیک Rayonnant در چند دهه بعد از آن ایجاد کردند.

گوتیک پسین

سالهای گوتیک پسین که از قرن 15 تا 16 به طول انجامید. در طول این مدت، آلمان کلیساهای بسیار بلند با سقف های طاقدار تولید کرد. معماری گوتیک در بریتانیا (که با تمرکز بر خطوط عمودی شناخته می‌شود) و سبک پر زرق و برق فرانسوی (تزیینات بیرونی بسیار استادانه) در این زمان ازهمه محبوب تر بودند.

اگرچه معماری گوتیک دارای ویژگی‌های رومی زیادی است، سازندگان گوتیک دیوارهای بسیار ضخیم و محکمی را که رومی‌ها تولید می‌کردند کنار گذاشتند. چرا؟ برای ساختن سازه های بسیار بلند، دیوارها باید نازک تر و وزن کمتری داشتند. علاوه بر این، سازندگان دوره گوتیک برای ساختن سازه هایی که به نظر می رسید آسمان را لمس می کردند، از قوس جناغی یا تیرهای شیبدار که وزن یک سازه را تحمل می کنند، استفاده کردند.

عناصر معماری گوتیک

همانطور که قبلا ذکر شد، نوع معماری گوتیک مورد استفاده برای تولید یک ساختمان به قدمت، مکان و کاربری سازه بستگی دارد. با این حال، تمام ساختمان های گوتیک دارای این ویژگی های متمایز هستند:

شیشه های رنگی

یافتن پنجره های شیشه ای رنگی در مکان های عبادت معمول است، اما در کلیساها و کلیساهای جامع گوتیک بسیار رایج است. پنجره ها معمولاً بسیار بلند و قوس دار یا گرد هستند و در نظر گرفته شده بودند که تا حد امکان نور طبیعی را به داخل برسانند. اغلب در پنجره‌های شیشه‌ای رنگارنگ گوتیک،تزینات ونقش و نگارهایی از  کتاب مقدس را خواهید دید.

طاق ها نوک تیز

سازندگان گوتیک به جای استفاده از طاق های گرد و رومی، طاق های بلند، نازک و نوک تیز می ساختند. طاق‌های نوک تیز گوتیک با الهام از سبک‌های معماری اسلامی، ارتفاع سقف را برجسته می‌کردند، سقف‌های طاق‌دار را در خود جای می‌دادند و به‌طور نمادین به سمت آسمان‌ اشاره می‌کردند. این نوع طاق ها را در معماری اسلامی نیز خواهید یافت.

طاق های آج دار

به منظور ساختن سازه های بسیار بلند با پنجره های بلند، معماران گوتیک به جای تیرهای طاقدار سنتی، شروع به استفاده از طاق های آجدار یا طاق های قوسی که به موازات یکدیگر برای حمایت از سقف مدور قرار می گیرند، کردند. این طاق‌های متقاطع نه تنها جذابیت بصری ایجاد کردند، بلکه از سازه‌های بلند گوتیک پشتیبانی بیشتری کردند.

قوس جناغی

قوس های جناغی یکی دیگر از پیشرفت های دوران گوتیک بود که به پشتیبانی از ساختمان های بلند و سنگین گوتیک کمک کرد.قوس جناغی به شکل نیمی از یک قوس هستند و با توزیع مجدد وزن از یک سطح بالاتر و سنگین به سطح پایین تر و محکم تر، پشتیبانی می کنند.

عناصر تزئینی

معماری گوتیک با تزئینات بیرونی بسیار پرآذین شناحته می شود. معمولاً در معماری گوتیک، ستون‌ها، قالب‌ها، مجسمه‌ها،برج های کوچک مخروطی یا هرمی در سقف عمارت، گلدسته‌ها و سنگ‌های زینتی (gargoyles)  که آب را بیرون می‌ریزند، یافت می‌شود.

از کجا می توان معماری گوتیک را پیدا کرد؟

خانه‌های شخصی به ندرت به سبک گوتیک ساخته می‌شوند، اما بازدید از برخی از شهرهای بزرگ جهان می‌تواند نگاهی اجمالی به برخی از قدیمی‌ترین و پیچیده‌ترین معماری‌ های دنیا داشته باشد. در اینجا برخی از سازه های معروف گوتیک از سراسر جهان آورده شده است:

کلیسای وست مینستر در لندن، انگلستان
کلیسای نوتردام در پاریس، فرانسه
Duomo di Milano در میلان، ایتالیا
کلیسای جامع بارسلونا در بارسلون، اسپانیا
کلیسای جامع سنت استفان در وین، اتریش
اگر می‌خواهید در سراسر ایالات متحده سفر کنید، به جای ساختارهای گوتیک واقعی، ساختمان‌های احیا شده گوتیک را خواهید دید. برخی از این ساختمان ها در ایالات متحده عبارتند از:

کلیسای جامع سنت پاتریک در نیویورک، نیویورک
کلیسای جامع ملی واشنگتن در واشنگتن دی سی
برج تریبون در شیکاگو، ایلینوی
کلیسای ترینیتی در نیویورک، نیویورک
کلیسای جامع یادگیری در پیتسبورگ، پنسیلوانیا